سوت پایان گشت ارشاد؟

«ارشاد نباید انتظامی باشد؛ لزومی ندارد نیروی انتظامی كلاس آموزشی برای افرادی كه حجاب را رعایت نمی‌كنند، برگزار كند.» اینها اظهاراتی است كه عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان آنها تلاش می‌كند تا تصویری از دیدگاه این شورا در خصوص بحث حجاب و گشت ارشاد را بازتاب بدهد. اظهاراتی كه نشان می‌دهد، موضوع فراگیری گشت ارشاد طی ماه‌های اخیر نه گزاره‌ای برگرفته از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده و نه این شورا دستورالعملی در خصوص آن داشته است. با این عبارات اما پرسشی كه در اذهان عمومی شكل گرفته، آن است كه وقتی شورای انقلاب فرهنگی، مصوبه و توصیه‌ای در این خصوص نداشته و دبیر آن اعلام می‌كند كه حتی ضرورتی برای برگزاری كلاس‌های آموزشی در مقر گشت ارشاد (خیابان وزرا) برای افراد بی‌حجاب وجود ندارد، كدام دستگاه و نهاد است كه یك چنین بحران فراگیری را در كشور به وجود آورده است؟ آیا وزارت كشور دولت سیزدهم بدون مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، دستورالعمل برخوردهای سلبی گشت‌های ارشاد با زنان و دختران را به نیروی انتظامی ابلاغ كرده است؟ اگر این گونه است آیا نمایندگان مجلس و سایر نهادهای نظارتی نباید به بحث ورود كرده و ریشه بروز یك چنین بحرانی را شناسایی كنند؟  اظهارات سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی واجد ویژگی‌های بسیار مهمی است كه اتفاقا بازتاب‌های فراوانی در فضای مجازی نیز پیدا كرد. او در خصوص دیدگاه این شورا در خصوص گشت ارشاد و اینكه آیا نیروی انتظامی مبتنی بر مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی یك چنین برخوردهایی را برنامه‌ریزی كرده، می‌گوید: «در شورا(ی عالی انقلاب فرهنگی) هیچ مصوبه‌ای تحت عنوان گشت ارشاد نداریم و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص حجاب بسیار كیفی است.» عاملی در بخش دیگر سخنان خود ادامه می‌دهد: «بخش عظیم مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی متوجه بخش تعلیم و تربیت است. تغییری در مصوبات شورای عالی قرار ندارد. در شورا هیچ مصوبه‌ای تحت عنوان گشت ارشاد نداریم و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص حجاب بسیار كیفی است .ارشاد یك امر انتظامی نیست.» وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: بخش عظیم مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی متوجه بخش تعلیم و تربیت است و تغییری در مصوبات شورای عالی وجود ندارد. نیروی انتظامی در زمینه حجاب می‌تواند به افراد تذكر غیرحضوری بدهد. لزومی ندارد نیروی انتظامی كلاس آموزشی برای افرادی كه حجاب را رعایت نمی‌كنند، برگزار كند.» گفت‌وگویی كه روز گذشته بازتاب‌های فراوانی در شبكه‌های اجتماعی پیدا كرد و مباحث دامنه‌داری را ایجاد كرد.

نخستین چهره سیاسی كه نسبت به این اظهارات واكنش نشان داد، غلامحسین كرباسچی، صاحب‌امتیاز روزنامه هم‌میهن بود كه ضمن بازنشر ویدیوی گفت‌وگوی سعیدرضا عاملی، از اهمیت این ویدیو در تحولات پیش روی كشور خبر داده بود. عبدالرضا داوری، یكی از فعالان سیاسی اصولگرا و قائم مقام خبرگزاری ایرنا در زمان محمود احمدی‌نژاد بود كه گفت‌وگوی عاملی در برنامه صف اول شبكه خبر را به معنای «سوت پایان گشت ارشاد» تفسیر كرد و نوشت: «سوت پایان گشت ارشاد رسما زده شد.» این نوع ارزیابی‌ها در میان بسیاری از تحلیلگران و چهره‌های سیاسی دیگر نیز وجود داشت و این دسته از تحلیلگران تلاش می‌كردند تا ارتباطی میان این رویكرد جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی و رخدادهای اعتراضی اخیر بیابند. در نقطه مقابل بسیاری از چهره‌های سیاسی خواستار بررسی موضوع از طریق نهادهای نظارتی شدند تا مشخص شود دولت و وزارت كشور با استفاده از چه مصوبه‌ای زمینه بحران‌های اخیر را در كشور ایجاد كرده‌اند.