چشم خانوارها به حمایت‌های ناچیز دولت
فشارهای اقتصادی کمرشکن و افزایش سرسام‌آور قیمت بسیاری از کالاهای اساسی گذران زندگی را بیش از پیش برای دهک‌های پایین جامعه دشوار کرده، این در حالی است که بسیاری از کارشناسان نسبت به افزایش تورم در پی حذف ارز 4200 تومانی هشدار می‌دهند و معتقدند که شرایط اقتصادی و معیشت مردم سخت‌تر از ماه‌های قبل خواهد شد.
فشارهای اقتصادی کمرشکن و افزایش سرسام‌آور قیمت بسیاری از کالاهای اساسی گذران زندگی را بیش از پیش برای دهک‌های پایین جامعه دشوار کرده، این در حالی است که بسیاری از کارشناسان نسبت به افزایش تورم در پی حذف ارز 4200 تومانی هشدار می‌دهند و معتقدند که شرایط اقتصادی و معیشت مردم سخت‌تر از ماه‌های قبل خواهد شد. اما در میان سختی‌های معیشت اخیرا زمزمه‌هایی درباره پرداخت یارانه گوشت و یارانه رمضان شنیده می‌شود. اما آیا این یارانه‌ها دردی را از خانوارها دوا می‌کند یا خیر؟
در روزهای اخیر جعفر قادری، عضو کمیسیون تلفیق مجلس در گفت‌وگو با ایلنا از پرداخت یارانه گوشت خبر داده و گفته است: «قرار شده برای نهادهای دامی که اثرگذار در قیمت گوشت است یارانه جداگانه‌ای پرداخت شود و این یارانه تنها به 7 دهک اول اختصاص داده خواهد شد. در واقع یارانه دارو و نان شامل تمام جامعه می‌شود اما یارانه نهادهای دامی فقط شامل دهک‌های اول تا هفتم می‌شود. در این شرایط دیگر نیازی به صدور کارت‌های جدید نیست و افرادی که شامل یارانه نهادهای دامی و در واقع یارانه گوشت می‌شوند، شماره حساب خود را اعلام و ثبت می‌کنند. البته جزئیات این مسائل هنوز نهایی نیست و باید نهادهای متولی جزئیات را اطلاع‌رسانی کنند. در صورتی که قرار باشد یارانه نهاده‌های دامی (تحت عنوان یارانه گوشت) به طور مستقیم به مردم ارایه و واریز شود، این به معنای افزایش نرخ یارانه است که یارانه دهک‌های اول تا هفتم را افزایش می‌دهد.»
صحبت‌ها درخصوص پرداخت یارانه گوشت واکنش‌هایی را به همراه داشت. علی‌اصغر نجاری، معاون اجرایی خانه کارگر استان زنجان در واکنش به این تصمیم احتمالی دولت در گفت‌وگویی بیان کرده است: « اگر اصل بر حمایت اقشار فرودست و آسیب‌پذیر است، اگر کارشناسی روی موضوع انجام شده باشد دولت می‌توانست بر بازار سوار شود و دلالان و مافیای توزیع گوشت را مدیریت کند، این اقدام می‌توانست با پرداخت نوعی کوپن موثر باشد. اما وقتی دولت بطور مستقیم پول را به سرپرست خانوار می‌دهد و کارت جداگانه‌ای صادر نمی‌کند، این اقدام دقیقا بدون نظارت بر بازار تورم‌زاست. در شرایطی که یکی از معاونان رئیس جمهور رسما افزایش قیمت‌ها را به دلیل افزایش ۵۷درصدی دستمزد کارگران قابل توجیه خوانده است، این هیچ معنایی جز آماده‌سازی جامعه توسط دولت برای تحمل یک تورم کمرشکن ندارد.»
آلبرت بُغُزیان، استاد اقتصاد دانشگاه تهران و پژوهشگر اقتصادی نیز در گفت‌وگویی با بیان اینکه «اصل در اقتصاد ایران این است که قیمت‌ها کنترل شود» به این اقدام پیشنهادی مجلس واکنش داد: «در شرایطی که می‌توان با مدیریت و کنترل بازار گوشت و سایر اقلام غذایی و جلوگیری از جولان مافیاها و دلالان در این حوزه قیمت‌ها را کنترل کرد، این اقدام از سوی دولت چندان موثر نخواهد بود. دولت باید تلاش کند تا بازار را رها نکند و با اقداماتی مثل پرداخت یارانه خود دوباره اقدامی تورم‌زا انجام ندهد. باتوجه به اظهارات اخیر خود ریاست جمهوری درباره یارانه‌های دولت احمدی‌نژاد باید خود دولت به این برسد که این اقدام تنها تحمیل یک بار مالی جدید و بی‌حاصل بر روی دوش دولت است. »
مردم نباید وابسته به حمایت‌های دولت باشند
مرتضی افقه، استاد دانشگاه و اقتصاددان نیز در خصوص تاثیر پرداخت یارانه‌های نقدی بر معیشت مردم به «ابتکار» گفت: در ماه‌های اخیر صحبت‌ها و رقم‌های متفاوتی برای پرداخت یارانه‌ها اعلام شده است و این تنوع در گفتارها، سرمایه اجتماعی را به مرور زمان تحت تاثیر قرار می‌دهد. به هر حال وقتی تعداد بالایی از خانوارها زیر خط فقر قرار دارند هر نوع کمک می‌تواند موثر باشد. اما مسئله مهم این است که منابع حمایت‌ها از کجا تامین می‌شود؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: هدف دولت در میان مدت باید ایجاد اشتغال برای دهک‌های پایین جامعه باشد تا این افراد خودشان عزتمندانه کسب درآمد کنند و وابسته به حمایت‌های دولت نباشند.
وی افزود: اکنون نمایندگان مجلس و معاونان اقتصادی هر کدام به صورت جداگانه وعده‌هایی را به جامعه می‌دهند که تنها منجر به یک سردرگمی در جامعه می‌شود.
گوشتی به سفره خانوارها نمی‌رسد
افقه در ادامه صحبت‌هایش به مبالغ گفته شده برای پرداخت یارانه گوشت اشاره کرد و در این باره ادامه داد: اگر یارانه گوشت پرداخت شود بسیاری از خانوارها این یارانه را صرف موارد و اولویت‌های مهم زندگی‌شان می‌کنند و شاید گوشتی بر سر سفره خانوارها نیاید. مگر اینکه گوشت را به صورت کمک‌های غیرنقدی در اختیار خانوارها بگذارند که در آن شرایط هم ممکن است همانند زمان جنگ که مردم کوپن‌هایشان را به فروش می‌رساندند افراد گوشت را از سفره‌های خود دریغ کنند و در ازای مبلغی آن را به فروش برسانند تا پول ناشی از فروش آن را به زخم دیگری از معیشتشان بزنند.
وی در پایان تاکید کرد: من معتقدم اینگونه کمک‌ها نمی‌تواند تاثیر آنچنانی داشته باشد و دولت باید تمرکز خود را بر ایجاد اشتغال و درآمد پایدار اقشار ضعیف جامعه بگذارد.
منبع: ابتکار