نشانه‌های افسردگی پس از زایمان و خطرات بی‌توجهی به آن

نسترن زمانی با بیان اینکه افسردگی در برهه‌های مختلف زندگی امکان دارد در فرد بروز کند، اظهار کرد: برخی از بانوان پس از زایمان در معرض افسردگی قرار می‌گیرند، گریه بیش از حد، خستگی زیاد، بی‌خوابی، کاهش اشتها، حملات اضطرابی و ناامیدی از علائم افسردگی پس از زایمان محسوب می‌شود، اما علت آن هنوز به‌صورت مشخص بررسی نشده است.

وی با اشاره به اینکه تغییرات هورمونی، محرک افسردگی هستند، افزود: در دوران بارداری سطح هورمون استروژن و پروژسترون بالا می‌رود و پس از زایمان سطح این دو هورمون به یک باره کاهش پیدا می‌کند و به دوران قبل از بارداری باز می‌گردد، این مسئله اگرچه ممکن است در ایجاد افسردگی نقش داشته باشد، اما تغییرات ایجاد شده در سبک زندگی یک مادر تازه زایمان کرده نیز در بروز افسردگی دخیل است.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: علایم افسردگی یک تا دو هفته پس از زایمان خود را نشان می‌دهد و شروع مدت آن از شش هفته تا یکسال پس از تولد نوزاد، امکان دارد به طول بیانجامد، حتی ممکن است شخصی سابقه افسردگی نداشته باشد، اما به‌دلیل تغییرات هورمونی دچار افسردگی پس از زایمان شود.

زمانی با بیان اینکه برخی از افسردگی‌های پس از زایمان از نوع خفیف هستند، یادآور شد: این نوع از افسردگی چند روز پس از زایمان آغاز شده و دو هفته طول می‌کشد، نوع متوسط افسردگی هفته نخست زایمان شروع شده و امکان دارد تا هشت ماه پس از زایمان ادامه پیدا کند و علایم آن جدی‌تر از نوع خفیف است، این مادران غمگین می‌شوند، اضافه وزن پیدا می‌کنند، احساس خستگی، پوچی بی‌ارزشی و حتی فکر خودکشی در آنان بیدار می‌شود.

وی اضافه کرد: نوع افسردگی شدید افسردگی پس از زایمان به این صورت است که مادر دچار افکار توهمی شده و صداهایی را می‌شنود و یا تصاویری را می‌بیند که بقیه نمی‌بینند، در چنین حالتی خطر صدمه زدن به نوزاد در آنان وجود دارد که به آن سایکوز یا جنون گفته می‌شود.

این متخصص زنان و زایمان گفت: اگر مادری ریشه افسردگی دارد، باید قبل از بارداری با روانپزشک مشورت کند، زیرا امکان استفاده از تمامی داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری وجود ندارد، بهترین داروی بی‌خطر ضد افسردگی در دوران بارداری سرترالین است، اگر مادری زمینه افسردگی را داشته باشد به احتمال زیاد پس از زایمان با نوعی از افسردگی مواجه می‌شود.

زمانی اظهار کرد: اگر مادری در دوران بارداری اضطراب داشته باشد و فکر کند که جنینش سقط شود یا نوزاد همراه مشکل جسمی به‌دنیا بیاید، ممکن است دچار افسردگی پس از زایمان شود، حتی اگر شاغل باشد و تصور کند شغلش را از دست خواهد داد نیز عامل دیگری در ابتلا به افسردگی پس از زایمان است، به‌علاوه اعتماد به نفس پایین زن، ضعف و ناتوانی وی، حمایت نشدن از جانب همسر و بیکاری او، بی‌قراری نوزادان پس از تولد، فاصله کم بین بارداری‌ها، وجود بیماری‌های زمینه‌ای مانند فقر آهن، وجود سابقه سقط و ... در بروز افسردگی پس از زایمان نیز نقش دارند.

وی در پایان درخصوص تجویز دارو برای افسردگی پس از زایمان، توضیح داد: پزشک می‌تواند داروهایی را تجویز کند که بی‌خطر هستند و اکثر داروهای ضد افسردگی با شیردهی تداخلی ندارند، معمولا مادران دچار افسردگی به روانپزشک ارجاع داده می‌شوند، همچنین این مادران می‌توانند از تجربیات مثبت افرادی که دچار افسردگی پس از زایمان شده‌اند نیز بهره ببرند.