هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و بلاروس، فرصتی راهبردی برای تعمیق روابط اقتصادی میان دو کشور محسوب می‌شود. این اجلاس که با حضور محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران و الکساندر روگوژنیک، وزیر صنایع بلاروس در مینسک برگزار می‌شود، نه‌تنها بر تعاملات تجاری فعلی تأثیر خواهد گذاشت، بلکه می‌تواند افق‌های جدیدی برای همکاری‌های بلندمدت اقتصادی ایجاد کند.
رویکرد استراتژیک ایران و بلاروس
ایران و بلاروس هر دو به‌دنبال کاهش وابستگی به کشورهای غربی و تقویت استقلال اقتصادی هستند. در این راستا، اتحادیه اقتصادی اورآسیا نقش محوری ایفا می‌کند. عضویت ناظر ایران در این اتحادیه، به تهران این امکان را می‌دهد که به بازارهای منطقه‌ای دسترسی بیشتری پیدا کند، در حالی که بلاروس به‌عنوان عضو ثابت این اتحادیه، می‌تواند به توسعه روابط اقتصادی خود با ایران به‌عنوان یک شریک استراتژیک در خاورمیانه و مسیر ترانزیتی بین شرق و غرب کمک کند.
افق‌های همکاری دو کشور
1. افزایش مبادلات تجاری:
ایران با منابع انرژی غنی و بلاروس با زیرساخت‌های پیشرفته صنعتی، مکمل یکدیگر در زنجیره تأمین جهانی هستند. در نتیجه، توسعه صادرات مواد خام از ایران و واردات تجهیزات صنعتی پیشرفته از بلاروس می‌تواند به ایجاد یک توازن اقتصادی پایدار کمک کند.
2. همکاری در فناوری‌های نوین:
بلاروس در حوزه‌هایی نظیر فناوری اطلاعات، ماشین‌آلات سنگین، و صنایع شیمیایی پیشرفته تخصص دارد. انتقال این فناوری‌ها به ایران می‌تواند به بهبود زیرساخت‌های صنعتی کشور کمک کند.
3. گسترش همکاری‌های مالی:
تقویت روابط بانکی و ایجاد مکانیسم‌های مالی جدید برای تسهیل تبادلات تجاری می‌تواند مشکلات ناشی از تحریم‌ها را کاهش دهد. این موضوع، یکی از اولویت‌های مذاکرات وزیر صمت در این اجلاس است.
4. ترانزیت و لجستیک:
موقعیت جغرافیایی بلاروس به‌عنوان یک پل ارتباطی بین اروپا و آسیا، فرصتی ویژه برای ایران فراهم می‌کند تا از کریدورهای ترانزیتی این کشور برای صادرات محصولات خود به اروپا بهره‌برداری کند.
نقش وزارت صمت در این فرآیند
وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران، به‌عنوان مسئول اصلی برنامه‌ریزی و پیگیری سیاست‌های توسعه اقتصادی، نقشی محوری در تحقق اهداف این اجلاس ایفا می‌کند. این وزارتخانه با هماهنگی سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، در تلاش است:
تدوین برنامه‌های عملیاتی: برای افزایش تعاملات تجاری و سرمایه‌گذاری‌های مشترک.
پیگیری توافق‌نامه‌ها: تضمین می‌کند که مصوبات اجلاس به پروژه‌های اجرایی تبدیل شوند.
تعامل با بخش خصوصی: تسهیل ارتباط میان شرکت‌های ایرانی و بلاروسی برای ایجاد همکاری‌های مستقیم.
نتایج قابل انتظار از اجلاس و سفر وزیر صمت
1. افزایش حجم تجارت: دستیابی به توافق‌های جدید می‌تواند حجم مبادلات تجاری ایران و بلاروس را در کوتاه‌مدت افزایش دهد.
2. امضای تفاهم‌نامه‌های کلیدی: احتمالاً در زمینه‌های انرژی، فناوری و صنایع سنگین، تفاهم‌نامه‌هایی امضا خواهد شد.
3. تقویت حضور ایران در اورآسیا: بلاروس می‌تواند به عنوان یک شریک استراتژیک، نقش مهمی در ارتقای جایگاه ایران در اتحادیه اقتصادی اورآسیا ایفا کند.
4. حل چالش‌های بانکی و مالی: یکی از مهم‌ترین خروجی‌های این اجلاس، ایجاد راهکارهایی برای نقل‌وانتقال ارز میان دو کشور خواهد بود.
جمع‌بندی
سفر وزیر صمت ایران به بلاروس و آغاز هفدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی، نقطه عطفی در روابط دو کشور است. با توجه به فرصت‌های پیش رو، این اجلاس می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های استراتژیک در حوزه‌های مختلف باشد. در این میان، نقش فعال وزارت صمت در هماهنگی، مذاکره و اجرای پروژه‌ها، کلید موفقیت این تعاملات خواهد بود. اگر دو کشور بتوانند چالش‌های موجود را برطرف کرده و به سمت روابط اقتصادی پایدار حرکت کنند، می‌توان انتظار داشت که این همکاری‌ها به توسعه و رفاه هر دو ملت کمک کند.
*نویسنده: جاوید فخریان