عواقب بحران تغییرات اقلیمی؛ بخش بزرگی از کویت غیرقابل سکونت میشود
مطالعات جدید نشان میدهد که سرعت گرمایش زمین در کویت به شدت شتاب گرفته است و با ادامه وضعیت کنونی، بخشهای بزرگی از این کشور ثروتمند حاشیه خلیج فارس تا چند دهه آینده غیرقابل سکونت خواهد شد. بر اساس گزارش اداره عمومی محیط زیست، بخشهایی از کویت از سال ۲۰۷۱ تا ۲۱۰۰ در مقایسه با میانگین تاریخی، ۴.۵ درجه سانتیگراد گرمتر میشود و مناطق وسیعی از کشور را غیرقابل سکونت میکند.
بلومبرگ نوشت، پژوهش های جدید نشان می دهد که بخش بزرگی از کویت تا چندین دهه دیگر عملا غیرقابل سکونت می شود.
گرمایش جهانی رکوردها در حوزه دما را در سراسر جهان شکسته است، اما کویت - یکی از گرم ترین کشورهای روی کره زمین - به سرعت در حال غیرقابل زندگی شدن است.
در سال 2016، دما به 54 درجه سانتیگراد رسید که بالاترین میزان در 76 سال گذشته روی زمین بود. سال گذشته، برای اولین بار، دما در ژوئن از 50 درجه سانتیگراد (122 فارنهایت) عبور کرد.
بر اساس گزارش اداره عمومی محیط زیست، بخشهایی از کویت از سال 2071 تا 2100 در مقایسه با میانگین تاریخی، 4.5 درجه سانتیگراد گرمتر میشود و مناطق وسیعی از کشور را غیرقابل سکونت میکند.
برای حیات وحش تقریباً همینطور است. پرندگان ناامید در ماه های تابستان روی پشت بام ها ظاهر می شوند و نمی توانند سایه یا آب پیدا کنند. دامپزشکان با گربههای ولگردی مواجه شده اند که توسط افرادی که آنها را در اثر گرمازدگی و کمآبی نزدیک به مرگ پیدا کردهاند، آورده شده اند.
بر خلاف کشورهایی از جمله بنگلادش و برزیل که در تلاش برای ایجاد تعادل بین چالشهای زیستمحیطی با جمعیت زیاد و فقر گسترده هستند، کویت که چهارمین صادرکننده نفت در اوپک است و ثروت زیادی در اختیار دارند، دست به اقدامات محیط زیستی نمی زند. این البته ناشی کمبود منابع برای کاهش گازهای گلخانه ای و سازگاری با سیاره گرمتر نیست، بلکه انفعال سیاسی است.
خبرگزاری بلومبرگ روز یکشنبه ۲۶ دی با انتشار این گزارش نوشت کویت در سال ۲۰۱۶ با ثبت دمای ۵۴ درجه سانتیگراد، رکورد گرمترین نقطه زمین طی ۷۶ سال گذشته را شکست و پارسال نیز برای اولین بار در ماه ژوئن و هفتهها قبل از آغاز زمان معمول پیک گرما در این کشور، دمای هوا به ۵۰ درجه سانتیگراد رسید.
این گزارش میافزاید تغییرات اقلیمی و گرمایش به خطری جدی برای حیات وحش کویت تبدیل شده است: «در روزهای گرم تابستان لاشه پرندگانی که موفق به پیدا کردن سایه یا آب نشدهاند، در پشتبامها دیده میشود. دامپزشکیها پر از گربههای خیابانی است که شهروندان آنها را نیمهجان پیدا کرده و سعی در نجات جانشان داشتهاند و حتی روباههای وحشی نیز بیابانهای خشک را رها کرده و برای یافتن محل کوچکی در شهر که هنوز سرسبز است، به محل زندگی انسانها پناه آوردهاند».
تمارا قبازرد، دامپزشک و فعال حیات وحش، به بلومبرگ گفته است اکنون حیات وحش در کویت کمتر و کمتر به چشم میخورد، چرا که بسیاری از حیوانات تاب روزهای بسیار گرم تابستان را ندارند.
او گفته است در چهار روز آخر ژوئیه هوا به قدری در کویت گرم و مرطوب بود که حتی انسانها نیز در خروج از منزل مشکل داشتند و بسیاری از حیوانات با مشکلات تنفسی مواجه شدند.
این گزارش میافزاید برخلاف کشورهایی نظیر برزیل یا بنگلادش که با محرومیتها و فقر مواجه هستند، کویت با ۴.۵ میلیون نفر جمعیت، چهارمین صادرکننده بزرگ نفت در اوپک است و از لحاظ ذخایر مالی صندوق دولتی، سومین کشور ثروتمند جهان است.
بر اساس این گزارش، عدم اقدامات کافی توسط دولت برای کاهش گازهای گلخانهای که مهمترین عامل گرمایش زمین است، مربوط به بیعملی دولت است نه کمبود منابع مالی.
بلومبرگ به کشورهای همسایه کویت مانند عربستان اشاره کرده که برنامه به صفر رساندن انتشار گازهای گلخانهای تا سال ۲۰۶۰ را هدفگذاری کردهاند و حتی امارات ۱۰ سال زودتر از عربستان میخواهد به این هدف برسد.
این کشورها که سرشار از ذخایر سوختهای فسیلی هستند، برنامههای زیادی برای تنوعبخشی به انرژی مصرفی کشور و استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر دارند، اما کویت حتی در اجلاس ماه نوامبر مبارزه با تغییرات اقلیمی پاریس تنها متعهد شد که تا سال ۲۰۳۵ تولید گازهای گلخانهای را ۷.۴ درصد کاهش دهد، در حالی که برای محدود کردن رشد گرمایش زمین به ۱.۵ درجه سانتیگراد نیاز است که ۴۵ درصد از انتشار گازهای گلخانهای تا پایان دهه جاری کاسته شود.
صندوق ذخیره دولتی کویت ۷۰۰ میلیارد دلار منابع دارد، اما اولویت این کشور سرمایهگذاری و توسعه حوزه نفت است تا مسائل زیستمحیطی و مقابله با تغییرات اقلیمی.
منال شهابی از دانشگاه آکسفورد که وضعیت کشورهای حوزه خلیج فارس را مطالعه کرده است میگوید کویت در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه، در زمینه اقدامات زیستمحیطی و مقابله با تغییرات اقلیمی، با تاخیر حرکت میکند.
بر اساس برآورد بانک جهانی، این کشور بعد از قطر بیشترین سرانه انتشار گازهای گلخانهای را در جهان دارد. در ردههای بعدی امارات و بحرین قرار دارند که همه این کشورها در خلیج فارس واقع شدهاند. آمارهای پروژه جهانی کربن نشان میدهد که کویت سالانه ۸۹ میلیون تن گازهای گلخانهای راهی جو میکند.
ایران با ۷۴۵ میلیون تن، ششمین منتشر کننده بزرگ گازهای گلخانهای در جهان است. هر دو کشور ایران و کویت، تولید گازهای گلخانهای را طی دو دهه گذشته دو برابر کردهاند