تورم خوراكی‌ها بالا رفت

مركز آمار در جدیدترین گزارش خود از شاخص قیمت مصرف‌كننده در اولین ماه زمستان، خبر داده كه میزان تورم ماهانه بار دیگر افزایشی شده است. ضمن اینكه بیشترین فشار تورمی از سمت كالاهای خوراكی به خانوارها وارد شده و حتی تورم ماهانه در اقلام خوراكی به بالای 3‌درصد هم رسیده است. افزایش تورم خوراكی‌ها در سه‌ماه پایانی سال و همزمان با نزدیك شدن به ایام نوروز و حتی ماه مبارك رمضان، هشداری برای تنظیم بازار خوراكی‌هاست. چرا كه آمار و ارقام نشان می‌دهد كه اقلام خوراكی با سرعت بیشتری در حال افزایش قیمت هستند. در روزهای گذشته، گزارش‌هایی درباره افزایش قیمت روغن نباتی، كره پاستوریزه و حتی كنسرو تن ماهی منتشر شده و از طرفی قیمت برخی اقلام در سبد میوه و سبزیجات نیز رو به رشد بوده است. از جمله سیب‌زمینی كه در حال حاضر روی قیمت 60 هزار تومان در هر كیلو می‌چرخد و در بسیاری از میادین میوه و تره بار نایاب شده است. بررسی‌ها نیز نشان می‌دهد كه «سبزی‌ها و حبوبات» بالاترین تورم ماهانه را در میان سبد كالایی دی‌ماه تجربه كرده‌اند و «آموزش» پایین‌ترین تورم ماهانه را ثبت كرده. همچنین، تورم ماهانه «انواع گوشت قرمز و سفید» منفی شده كه حكایت از كاهش قیمت آنها دارد.

نگاهی به تورم دی ماه

شاخص قیمت مصرف‌كننده یا cpi یكی از شاخص‌های مهم اقتصادی است كه سطح عمومی قیمت‌ها را در طول زمان نشان می‌دهد. این شاخص بر اساس سبد كالا و خدمات مصرفی یك خانوار مشخص می‌شود. از تغییرات این شاخص تورم به دست می‌آید. تورم مثبت به معنای افزایش قیمت و تورم منفی به معنای كاهش قیمت‌ها است. همچنین، اگر تورم مثبت بماند اما در سطح پایین‌تری نسبت به گذشته قرار گیرد می‌توان گفت كه از سرعت رشد قیمت‌ها كاسته شده است. بر اساس جدیدترین داده‌های مركز آمار ایران، تورم ماهانه در دی امسال به ۲.۹ درصد در حالی كه در آذر 2 درصد بوده است. بنابراین، نه تنها در دی ماه قیمت سبد مصرف خانوارها نسبت به آذر افزایش یافته بلكه به سرعت این رشد قیمت نیز افزوده شده است.

همچنین، تورم نقطه به نقطه نیز نسبت به آذر‌ماه در سطح بالاتری قرار گرفته و به ۳۱.۸ درصد رسیده است. به عبارت دیگر، خانوارها در دی‌ماه 1403 نسبت به دی‌ماه 1402 گذشته برای یك سبد یكسان از كالا و خدمات، 31.8 درصد بیشتر هزینه پرداخت كرده‌اند. تورم سالانه رفتاری معكوس داشته و كاهش یافته است. به‌طوری‌كه، از ۳۲.۵ درصد در آذر ماه به ۳۲درصد در دی‌ماه رسیده است. به عبارت دیگر، مردم برای یك سبد كالا و خدمات یكسان در ۱۲ ماه منتهی به آذر امسال نسبت به دوره مشابه در سال گذشته 32 درصد بیشتر هزینه كرده‌اند. تورم سالانه، شاخصی است كه رفتار قیمت در بلندمدت را نشان می‌دهد.

تورم روستاها بیشتر از شهرهاست

داده‌های مركز آمار نشان می‌دهد تورم ماهانه مناطق شهری كمتر از روستایی بوده، در حالی كه، تورم نقطه‌ای و سالانه آن بیشتر ثبت شده است. تورم ماهانه مناطق شهری معادل ۲.۹ درصد و مناطق روستایی ۳.۱ درصد بوده است. میزان افزایش این تورم نسبت به آذر‌ماه در مناطق شهری ۰.۹ واحد درصد و در مناطق روستایی ۱.۱ واحد درصد بوده است. تورم نقطه به نقطه در مناطق شهری ۳۱.۹ درصد بوده كه نسبت به آذر‌ماه 0.2 واحد درصد افزایش یافته است. مقدار این نماگر در مناطق روستایی ۳۱درصد بوده كه در مقایسه با آذر‌ماه ۱.۳ واحد درصد افزایش یافته است. تورم سالانه نیز در مناطق شهری ۳۲.۴ درصد و در مناطق روستایی ۲۹.۵ درصد بوده است. تورم سالانه هر دوی مناطق نسبت به آذر ماه كاهش یافته است.

تمركز تورم روی كالای خوراكی

همان‌گونه كه گفته شد گزارش مركز آمار نشان می‌دهد تورم ماهانه اقلام خوراكی در دی‌ماه ۳.۲ درصد و اقلام غیر خوراكی ۲.۸ درصد بوده كه نسبت به آذر‌ماه افزایش قابل توجهی داشته‌اند. به‌طوری‌كه، تورم اقلام خوراكی ۱.۴ واحد درصد افزایش یافته و این مقدار افزایش در تورم ماهانه چشمگیر است. با توجه به اینكه تورم خوراكی بیشتر از تورم غیر خوراكی بوده، فشار تورمی در دی‌ماه از سمت اقلام خوراكی بوده است. همچنین، تورم اقلام خوراكی در میان دهك‌ها در این ماه به بیش از ۳‌درصد رسیده است.

تورم نقطه به نقطه گروه خوراكی در دی‌ماه ۲۷.۳ درصد و غیر خوراكی ۳۴.۱ درصد بوده است. مقدار تورم سالانه گروه خوراكی ۲۶‌درصد و گروه غیر خوراكی ۳۵.۱ درصد بوده است. تورم سالانه هر دوی این گروه‌ها در دی‌ماه نسبت به آذر‌ماه كاهش یافته است. از میان گروه‌های مختلف، بالاترین تورم ماهانه 12.5 درصد و مربوط به «سبزی و حبوبات» بوده است. در مقابل، كمترین سطح این شاخص 0.8 درصد بوده و به نام «كالاها و خدمات آموزشی» به ثبت رسیده است. نكته قابل توجه، تورم ماهانه منفی در گروه «انواع گوشت قرمز و سفید» است. تورم ماهانه این گروه منفی 1.4 درصد بوده كه نشان می‌دهد قیمت این محصولات به این مقدار نسبت به آذر كاهش یافته است.