اگر از انفجار هسته‌ای جان سالم به در ببریم، احتمالا در جهانی گرسنه «زندگی» خواهیم کرد
نتایج "مقایسه ۶ سناریوی احتمالی جنگ هسته‌ای"؛ بدترین سناریو چیست؟
مجله پژوهشی طبیعت غذا (Nature Food) دوشنبه هفته گذشته نتایج پژوهشی را درباره تلفات گسترده ناشی از تبعات اقلیمی جنگ هسته‌ای منتشر کرد. براساس داده‌های تحقیق پژوهشگران دانشگاه راتگرز ایالات متحده، چنین جنگی می‌تواند جان میلیون‌ها نفر را بر اثر گرسنگی ناشی از تغییرات گسترده اقلیمی بگیرد. ذرات ناشی از انفجار هسته‌ای می‌توانند مانع رسیدن نور خورشید به زمین شوند و روند فتوسنتز گیاهان را برای مدتی مدید متوقف کنند.
اگرچه اوضاع کنونی هیچ شباهتی به دوران بحران خلیج خوک‌ها و دکتر استرنج لاو ندارد، اما وحشت از فاجعه اتمی، فکر بسیاری از شهروندان غربی را به خود مشغول کرده است. در نخستین هفته‌های پس از آغاز جنگ اوکراین، واحد‌های دفاع هسته‌ای روسیه به حالت آماده باش فعال درآمدند.
کاربرد تسلیحات اتمی آثار ویرانگر بسیاری، از کشتار مستقیم افراد نزدیک به حادثه تا تبعات ماندگار تشعشات رادیواکتیو و آلودگی‌های طولانی زیست محیطی بر جای خواهد گذاشت. این فجایع البته به کاربرد نظامی دانش هسته‌ای محدود نیست و فجایعی نظیر چرنوبیل و نیروگاه فوکوشیما، شاهدی بر خطرات بی‌پایان فنآوری پیچیده اتمی است.
مجله پژوهشی طبیعت غذا (nature food) دوشنبه هفته گذشته نتایج پژوهشی را درباره تلفات گسترده ناشی از تبعات اقلیمی جنگ هسته‌ای منتشر کرد. براساس داده‌های تحقیق پژوهشگران دانشگاه راتگرز ایالات متحده، چنین جنگی می‌تواند جان میلیون‌ها نفر را بر اثر گرسنگی ناشی از تغییرات گسترده اقلیمی بگیرد. ذرات ناشی از انفجار هسته‌ای می‌توانند مانع رسیدن نور خورشید به زمین شوند و روند فتوسنتز گیاهان را برای مدتی مدید متوقف کنند.
دانشمندان دانشگاه راتگرز در پژوهش خود ۶ سناریوی احتمالی جنگ هسته‌ای را طرح و بررسی کرده‌اند. بدترین سناریو، بروز یک جنگ تمام عیار اتمی میان ایالات متحده آمریکا و روسیه است. در صورت تحقق این فرضیه، ۵ میلیارد نفر از ساکنان کره زمین، دو سال پس از آغاز جنگ بر اثر گرسنگی جان خود را از دست خواهند داد.
اگرچه واقعیت یافتن چنین کابوسی بسیار دور از ذهن به نظر می‌آید، همین پژوهش نشان می‌دهد که بروز یک جنگ اتمی کوچک میان هند و پاکستان هم می‌تواند باعث گرسنگی در ابعاد جهانی شود.
در یک جنگ هسته‌ای، بمب‌هایی که شهر‌ها و مناطق صنعتی را هدف می‌گیرند، طوفانی از آتش به راه انداخته و باعث پخش ذرات معلق در لایه‌های فوقانی جو زمین می‌شوند. این وضعیت باعث نرسیدن نور خورشید به کره ارض و سرمایش شدید می‌شود. این دگرگونی اقلیمی جهانشمول فورا ساختار تولید مواد غذایی روی زمین و در اقیانوس‌ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
پژوهشگران دانشگاه راتگرز با استفاده از سنجه‌های تغییرات اقلیمی و با مقایسه ۶ سناریوی احتمالی جنگ هسته‌ای به این نتیجه رسیدند که کاربرد تسلیحات هسته‌ای می‌تواند منجر به سرد شدن یک تا ۱۶ درجه‌ای دمای کره زمین شود.
برای مثال، در صورت بروز جنگ هسته‌ای میان هند و پاکستان، تغییرات اقلیمی ناشی از کاربرد سلاح اتمی می‌تواند تولید مواد غذایی در سطح جهان را تا ۵ سال بعد ۷ درصد کاهش دهد.
جنگ تمام عیار هسته‌ای میان ایالات متحده آمریکا و روسیه، بزرگ‌ترین دارندگان زرادخانه تسلیحات اتمی جهان، تولید مواد غذایی کره زمین را حدود ۹۰ درصد کاهش خواهد داد.
به دانشمندان گوش کنید و از جنگ هسته‌ای بپرهیزید
پژوهشگران دانشگاه راتگرز در تحقیق خود فاکتور‌های متفاوتی نظیر کاربرد مواد غذایی دام‌ها برای آدمیزاد یا محو کامل اسراف به منظور جلوگیری از قحطی در دوران پسا جنگ اتمی، متمرکز شدند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که هیچ شکلی از برنامه‌ریزی نمی‌تواند جلوی موج گرسنگی در بسیاری از نقاط جهان را بگیرد. خاورمیانه و آفریقا احتمالا بزرگ‌ترین قربانیان غیرمستقیم یک جنگ هسته‌ای خواهند بود.
لیلی شیا، یکی از پژوهشگران پروژه دانشگاه راتگرز می‌گوید: «تحقیقات بعدی جزیبات بیشتر و دقیق‌تری به دست خواهن داد. برای مثال، [پژوهش ما نشان می‌دهد]که لایه ازن بر اثر گرمایش استراتوسفر نابو می‌شود. این وضعیت باعث تولید بیشتر تشعشات فرابنفش در کره زمین خواهد شد شد. ما باید بفهمیم که این فرآیند چه تاثیری بر روند تولید مواد غذایی خواهد گذاشت.»
آلن روبوک، یکی دیگر از پژوهشگران این تحقیق می‌گوید: «وقتی سلاح هسته‌ای وجود دارد، امکان کاربرد آن‌ها هم هست. جهان بار‌ها به مرز جنگ هسته‌ای رسیده است. تنها راه، ممنوعیت کامل کاربرد چنین تسلیحاتی است. پیمان ممنوعیت جنگ‌افزار‌های هسته‌ای پنج سال پیش تصویب شده [و یک سال پیش لازم‌الاجرا شده است]، اما هیچکدام از ۹ قدرت هسته‌ای آن را تصویب نکرده اند.»
آقای روبوک می‌گوید: «پژوهش ما روشن کرد که وقت آن رسیده است که ۹ دولت هسته‌ای به دانشمدان و بقیه جهان گوش و این معاهده را تصویب کنند.»
ایالات متحده آمریکا تنها کشوری است که از تسلیحات اتمی استفاده کرده است.