ماجرای حذف فیلم مهرجویی از اکران نوروزی چه بود؟
از ویدئوی خشمگینانه‌ای که هفته گذشته بارها و بارها بازنشر شد و واکنش‌های متعددی را هم به همراه داشت تا ویدئوی دیگری که در آن بیش از هر چیز تفاهم و آرامش به چشم می‌خورد. داریوش مهرجویی اینگونه در هفته گذشته تیتر یک شد.
وقتی در اوایل اسفندماه سخنگوی شورای صنفی نمایش از «لامینور» به‌عنوان یکی از فیلم‌های اکران نوروزی نام برد، هیچ‌کس نمی‌توانست پیش‌بینی کند که از دل این خبر کوتاه و ساده، کلی جنجال و حاشیه بیرون خواهد آمد.
پایان اعتبار پروانه نمایش و جلوگیری از اکران در نوروز؛ از دل اینها خبر توقیف لامینور متولد شد. همه داستان‌های قدیمی فیلم‌های مهرجویی و گرفتاری‌هایش با ممیزی از زمان «گاو» تا «سنتوری» مرور شد و بعد ویدئوی خشمگینانه استاد در فضای مجازی بیشتر از هر رخداد و اتفاق سینمایی دیگر در این سال‌ها در فضای مجازی دیده شد؛ ویدئویی که منتقدی آن را «تلخ‌ترین فیلم کوتاه تاریخ سینمای ایران » نامید.
ماجرای حذف فیلم مهرجویی از اکران نوروزی چه بود؟
در فاصله ۴۸ ساعت، همه از اصناف سینمایی، منتقدان و روزنامه‌نگاران گرفته تا فعالان رسانه‌ای، سیاسی و کاربران عادی نسبت به ویدئوی مهرجویی واکنش نشان دادند. جوری که به نظر می‌رسید سازمان سینمایی به‌شدت زیر فشار افکار عمومی قرار گرفته است. در این فاصله اما روال قانونی تمدید پروانه نمایش لامینور طی شد و مهم‌تر از آن، ضبط ویدئویی تازه از داریوش مهرجویی بود که خوشحال از تمدید پروانه نمایش، از اطلاعات غلطی که به او داده بودند، گلایه می‌کرد؛ دقیقا همان چیزی که چند ساعت قبل از انتشار این ویدئو در مصاحبه معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی هم به چشم می‌خورد.
این خروجی اختلاف‌نظر سازمان سینمایی با رضا درمیشیان، تهیه‌کننده لامینور بود. طرفین در طول چند روز توپ را به میدان یکدیگر انداختند. تهیه‌کننده از بازبینی چندباره فیلم توسط مدیران ارشاد خبر داد و سازمان سینمایی بر روالی تأکید می‌کرد که برای تمدید پروانه نمایش باید طی شود. در روزهایی که ویدئوی خشمگینانه مهرجویی مدام بازنشر می‌شد، سازمان سینمایی در سکوت کار را پیش برد و هم پروانه نمایش لامینور را تمدید کرد و هم اکران عید فطر را برایش درنظر گرفت. دقیقا همان دو کاری که سازمان سینمایی از چند روز قبل وعده‌اش را داده بود. درنهایت همه‌چیز همان طور پیش رفت که ارشاد به دنبالش بود و رضایت داریوش مهرجویی هم جلب شد. هرچند تغییر لحن او در فاصله چند روز، واکنش‌های متعددی را به‌دنبال داشت. آن قدر که این خود می‌تواند موضوع گزارشی مفصل باشد.
تمدید پروانه نمایش «لامینور»
پروانه نمایش فیلم لامینور، ساخته داریوش مهرجویی تمدید و صادر شد. حبیب ایل‌بیگی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی گفت: پروانه نمایش فیلم لامینور در ۱۸ اسفندماه با پذیرش اندکی اصلاحات از سوی کارگردان فیلم بار دیگر صادر شد.
به گزارش اداره کل روابط‌عمومی سازمان سینمایی، ایل‌بیگی با اشاره به روند ثبت قانونی درخواست تمدید پروانه نمایش در سامانه وزارت ارشاد گفت: روند قانونی برای صدور پروانه نمایش که باید در سامانه اخذ مجوز صورت می‌گرفت با تأخیر بسیار زیاد تهیه‌کننده فیلم لامینور در سامانه ثبت شد، ولی امروز به دستور رئیس سازمان سینمایی و پس از طی مراحل پروانه نمایش فیلم لامینور تمدید و صادر شد.
وی با اشاره به آگاهی تهیه‌کنندگان سینما از روند اخذ پروانه نمایش گفت: اسناد طی فرایند مراحل مختلف اقدامات تهیه‌کننده فیلم لامینور برای اخذ پروانه نمایش در سامانه وزارت ارشاد موجود است. طبق اسناد موجود در تاریخ ۱۱ دی ۱۳۹۸ پروانه نمایش فیلم به مدت ۲ سال صادر شده که پایان اعتبار آن ۱۱ دی ۱۴۰۰ بوده است. ثبت درخواست اولیه اطلاعات پروانه نمایش در سامانه جدید توسط متقاضی در تاریخ ۹ اسفند ۱۴۰۰ صورت گرفته است. ثبت درخواست تمدید پروانه نمایش برای فیلم لامینور در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۴۰۰ انجام شد و پروانه نمایش تمدیدشده در همین تاریخ برای متقاضی صادر شده است.
توپ در میدان تهیه‌کننده
در فضایی که همه در داستان لامینور مهرجویی دنبال مقصر می‌گشتند، ایل‌بیگی توپ را در میدان تهیه‌کننده انداخت. معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی با بیان اینکه تهیه‌کننده یک فیلم مسئولیت انجام امور مربوط به اخذ پروانه را بر عهده دارد، گفت: تهیه‌کننده فیلم لامینور به جای مراجعه به سامانه صدور مجوز برای پیگیری امور مربوط به فیلم متأسفانه با ایجاد هیاهو و با دادن اطلاعاتی خلاف واقع به آقای مهرجویی زمینه آزرده‌خاطرکردن این هنرمند را فراهم کرد. درحالی‌که بخش عمده‌ای از این اتفاق‌ها به‌دلیل عدم‌پیگیری تهیه‌کننده فیلم رخ داده است.
ایل‌بیگی با اشاره به اظهارات خلاف واقع تهیه‌کننده فیلم لامینور گفت: به‌دلیل رفتارهای خارج از شئونات و جوسازی‌های بی‌مورد و دادن اطلاعات غلط به کارگردان محترم فیلم، سازمان سینمایی امکان برخورد قانونی با این تهیه‌کننده را برای خود محفوظ می‌داند.
از اعتراض تا مهرورزی
هنوز تب ویدئوی اول مهرجویی داغ بود که ویدئوی دوم از راه رسید و آب بر آتش ریخت. مهرجویی صبح پنجشنبه ۱۹ اسفندماه با انتشار ویدئویی ضمن ابراز خرسندی از تمدید و صدور پروانه نمایش لامینور و همچنین اکران آن در عید فطر، نسبت به واکنش و اعتراض قبلی خود گفت: «سوءتفاهمی بود که خوشبختانه برطرف شد. به من به اشتباه اطلاعات غلط داده بودند.» در فاصله‌ای کوتاه پروانه نمایش فیلم تمدید شده و رضایت مهرجویی به دست آمده بود. مهرجویی در ویدئوی دوم از همه اهالی سینما و اصناف سینمایی و منتقدان به‌خاطر حمایتشان تشکر کرد. پایان ویدئو با جملات عاطفی «دوستتون دارم، عاشق همه‌تونم» یک پایان خوش تمام‌عیار بود.
شریفی‌نیا وارد می‌شود
چند ساعت قبل از انتشار ویدئوی دوم مهرجویی، خبر رسید محمدرضا شریفی‌نیا به منزل مهرجویی رفته و تلاش کرده آرامش را به استاد بازگرداند. درواقع لحن آرام و مهربان مهرجویی را عده‌ای محصول تلاش شریفی‌نیا می‌دانند که چیزی حدود یک‌دهه از زمان «پری» تا «مهمان مامان» دست راست استاد در فیلم‌هایش بود. نقش او در آرام کردن فضا و گذر از تنش به آرامش، مورد تأیید معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی هم قرار گرفت.
ایل‌بیگی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در گفت‌وگو با برنامه سینمامعیار در پاسخ به سؤالی درباره نقش محمدرضا شریفی‌نیا در تولید ویدئوی دوم از داریوش مهرجویی گفت: «در فرهنگ ما میانجیگری، ریش‌سفیدی کردن و خیرخواهی وجود دارد و آقای شریفی‌نیا سال‌ها با آقای مهرجویی کار کرده و خیرخواه ایشان است و مهرجویی هم به او اعتماد دارد و در این مورد لطف و کمک کردند تا آرامش و مراقبت از سلامت ایشان اتفاق بیفتد و ما هم از ایشان و وکیل آقای مهرجویی و همچنین همسر آقای مهرجویی تشکر می‌کنیم.»
او در ادامه درباره انتقاداتش از رضا درمیشیان گفت: «مسئولیت فیلم با تهیه‌کننده است. به رضا درمیشیان بارها گفته‌ام تو تهیه‌کننده‌ای و باید مراقب کارگردانت باشی. من رضا درمیشیان را از نوجوانی می‌شناسم. از سال‌های دور که از سینمای جوان با ساخت فیلم کوتاه وارد سینما شد و هرگز رابطه مدیر و فیلمساز بین ما نبوده و چندین بار به او گفتم رضاجان تهیه‌کننده فیلم تو هستی و مسائل فیلم را تو باید پیگیری کنی. تهیه‌کنندگی یک مسئولیت حقوقی، انعطاف‌پذیر و برطرف‌کننده تنش‌هاست.» به نظر می‌رسد حاشیه‌های فیلم لامینور دیگر به پایان رسیده باشد؛ حاشیه‌هایی که ۲ چهره کاملا متفاوت از داریوش مهرجویی به نمایش گذاشت.
نامه درمیشیان
در این میان رضا درمیشیان تهیه‌کننده «لامینور» با انتشار یادداشتی به اظهارات حبیب ایل‌بیگی درخصوص تمدید پروانه نمایش «لامینور» پاسخ داد. او در این نامه طی یک روایت از روند اداری ثبت درخواست تمدید، ضمن رد ادعای تأخیر در درخواست تمدید پروانه نمایش فیلم گفته است: «آقای ایل‌بیگی! در متن مصاحبه‌تان آمده که پروانه نمایش فیلم «لامینور» با پذیرش اصلاحات (سانسور) ازسوی کارگردان تمدید شده است. چگونه ممکن است من ۱۸ اسفند درخواست تمدید (تمدید پروانه نمایش) کرده‌ام، بلافاصله همان روز فیلم بازبینی شده (که نشده) و به فاصله دقایقی هم سانسورها به جناب مهرجویی اعلام شده و ایشان هم پذیرفته‌اند؟! این در حالی است که هیچ‌گونه سانسوری به من به‌عنوان تهیه‌کننده رسمی و قانونی «لامینور» اعلام نشده است.»
در ادامه این نامه آمده است: «براساس کدام قانون یک نسخه از پروانه نمایش فیلمی که اینجانب تهیه کرده‌ام، به ایشان (محمدرضا شریفی‌نیا) تحویل داده شده است؟ به‌عنوان تهیه‌کننده «لامینور» اعلام می‌کنم آقای محمدرضا شریفی‌نیا هیچ سمت و مسئولیتی در این فیلم ندارند.»