انتخابات امریكا وارد حساس‌ترین مراحل خود شده است. كاندیداها و حامیان پرنفوذشان آخرین تلاش‌های خود را به انجام می‌رسانند و نظرسنجی‌ها به شكل لحظه‌ای تغییرات را رصد می‌كنند و همچنان با ارقام متضاد بر پیش‌بینی ناپذیری انتخابات دامن می‌زنند.
نگرانی میشل اوباما:  میشل اوباما روز شنبه در سخنرانی خود در پنسیلوانیا با حمایت از هریس، از احتمال پیروزی ترامپ ابراز نگرانی كرد و با انتقاد شدید از ترامپ او را «یك فریبكار» خواند و گفت: «اگر انتخابات مسیر درستی را نرود، همه ما از این بازگشت به عقب، آسیب خواهیم خورد. او نظام آموزشی را نابود خواهد كرد، سلامت زنان را نشانه رفته و افراد ثروتمند را بر همه مردم ترجیح خواهد داد.» البته در یك كمپین انتخاباتی این ابراز نگرانی لزوما به معنی پیروز دانستن رقیب نیست بلكه به معنی شدت رقابت و ایجاد انگیزه برای هواداران است.
آخرین تحولات نظرسنجی‌ها:  نسبت به روز گذشته، طبق گزارش موسسه «فایو ترتی ایت» در سطح ملی فاصله هریس با ترامپ نزدیك‌تر شد و به یك درصد رسید.

اما موسسه انگلیسی «یو كی گاو» این فاصله را حدود ۳ درصد و به نفع هریس می‌داند.  از نظر شانس پیروزی، موسسه «یو كی گاو» اندكی شانس هریس را بیشتر می‌داند. اما امروز موسسه «اكونومیست» شانس ترامپ را ۵۱ به ۴۹ از هریس بیشتر دانست. موسسه اكونومیست گفته است دلیل افزایش شانس ترامپ نسبت به روز شنبه، ناشی از بهبود وضعیت او در ایالت كلیدی «آریزونا» است. در ایالت‌های كلیدی دیگر، طبق جمع‌بندی واشنگتن‌پست اگر صحیح باشد همچنان جورجیا (۲+) و كارولینای شمالی (۱+) به سوی ترامپ و ویسكانسین (۲+) و نوادا (۱+)، میشیگان (۳+) و پنسیلوانیا (۱+) به سوی هریس تمایل نشان داده‌اند كه نوعی بهبود در میشیگان نسبت به روز گذشته به نفع هریس است. موسسه «یو كی گاو» هریس را در ایالت كارولینای شمالی نیز (۱+) پیشتاز می‌داند.   در آماری دیگر موسسه امریكایی «فایو ترتی ایت» كه متوسط صدها نظرسنجی‌ها را محاسبه می‌كند و در انتخابات قبل تمایل به بایدن داشت و پیروزی او را به‌درستی پیش‌بینی كرده بود، تا ظهر یكشنبه، شانس ترامپ را ۵۳ به ۴۷ از هریس بیشتر می‌داند. همین موسسه روز شنبه، شانس ترامپ را ۵۱ به ۴۹ می‌دانست كه اینك دو درصد پیشرفت نشان می‌دهد.
وضعیت آرای زودهنگام:  همزمان آمار منتشره از دیدگاه ۷۰ میلیون رای‌دهنده زودهنگام از سوی 3موسسه واشنگتن پست و نیویورك تایمز و‌ ای‌بی‌سی، تمایل این افراد به هریس را ۶۱ درصد نشان می‌دهد. البته به‌ طور كلی رای‌دهندگان زودهنگام كه بیشتر از قشر متوسط و تحصیلكرده هستند، تمایل به دموكرات‌ها دارند و رای‌دهندگان جمهوری‌خواه بیشتر در روز انتخابات حضور پیدا می‌كنند و تمایل چندانی به رای زودهنگام نشان نداده‌اند.
یك نظرسنجی غیرمنتظره به نفع هریس:  در این میان، روز یكشنبه یك نظرسنجی از سوی موسسه «دس موینز رجیستر» منتشر شد كه نتیجه‌ای غیرمنتظره و از دیدگاه «فاكس نیوز» شوكه‌كننده در برداشت. این نظرسنجی كه در تاریخ ۲۷ اكتبر توسط خانم «سِلزِر» مدیر مشهور موسسه نظرسنجی «سلزر» در ایالت «آیووا» به انجام رسیده و دیروز منتشر شده، هریس را ۳ درصد (۴۷ به ۴۴) در این ایالت نسبت به ترامپ پیشتاز نشان می‌دهد در حالی كه یك ماه پیش از آن (ماه سپتامبر) طبق نظرسنجی همین موسسه، ترامپ ۴ درصد از هریس پیش بوده است. ایالت «آیووا» تنها ۶ رای الكترال دارد، اما ایالتی است كه از آخرین انتخابات اوباما، دیگر به دموكرات‌ها رای نداده و در دو انتخابات پس از آن هر بار به ترامپ رای داده است و از این رو چرخش احتمالی آن بسیار مهم ارزیابی می‌شود. البته، همزمان نظرسنجی دیگری از سوی موسسه امرسون كالج منتشر شده كه ترامپ را در همین ایالت ۵۳ به ۴۳ از هریس پیشتر نشان می‌دهد كه در تناقض كامل با نظرسنجی موسسه «دس موینز رجیستر» است.  تفاوت این دو نظرسنجی - كه هر دو موسسات معتبری هستند - از چند جهت غیرمنتظره است. یكی میزان پیشرفت هریس در «آیووا» از نظرسنجی قبلی موسسه «دس موینز رجیستر» كه حدود ۷ درصد پیشرفت هریس را نشان می‌دهد و اگر به واقع این نظرسنجی درست باشد در این صورت نشان می‌دهد هریس پیشرفت چشمگیری داشته و احتمالا سه ایالت پنسیلوانیا و ویسكانسین و میشیگان كه هم مرز این ایالت هستند و معمولا به دموكرات‌ها رای می‌دهند را باید به حساب هریس و در نتیجه احتمال بیشتر پیروزی او نسبت به روز گذشته دانست.  نكته غیرمنتظره دیگر، تفاوت این نظرسنجی با سایر نظرسنجی‌های معتبر است. حساب بسیاری از نظرسنجی‌های حزبی كه آمار را به شكل معنی‌داری برای رضایت طرفداران خود، اخذ یا تغییر می‌دهند، جدا. اما تفاوت ۱۳ درصدی بین دو موسسه معتبر، فراتر از دامنه خطا است و نشان‌دهنده آن است كه یك جای كار معیوب است. یا نظرسنجی تحت مدیریت خانم «سلزر» خطاست، یا آن همه نظرسنجی‌های دیگر؟ آیا خانم سلزر تمایل جنسیتی خود را به نفع هریس در این نظرسنجی دخالت داده است؟ یا زنان در نظرسنجی‌های قبلی كمتر لحاظ شده‌اند؟ برای روشن شدن موضوع باید منتظر اعلام نتایج شد.
نقش تعیین‌كننده زنان در سرنوشت هریس:  نظرسنجی جدید ایالت «آیووا» یك نكته مهم دیگر نیز دارد و آن تغییر نظر زنان این ایالت نسبت به ترامپ در دو نظرسنجی یاد شده است. در نظر سنجی دوم، زنان به ویژه زنان مستقل، گرایش معنی‌داری به هریس نشان داده‌اند كه موجب تغییر وضعیت در ایالت آیووا شده است. اگر چنین باشد، چرا این تغییر را در نظرسنجی‌های دیگر مشاهده نمی‌كنیم؟ صرف نظر از دقت یا عدم دقت نظرسنجی خانم سلزر، نقش زنان در انتخابات ۲۰۲۴ حائز اهمیت است. هم از این رو كه یك زن كاندیدای ریاست‌جمهوری است و هم از این بابت كه یكی از مهم‌ترین تفاوت‌های برنامه‌های دو كاندیدا موضوع سقط جنین است. موضوعی كه ترامپ در آن رویكرد محافظه‌كارانه و هریس رویكرد لیبرال را در پیش گرفته‌اند و هر كدام از این رویكردها در زندگی زنان امریكا به ویژه زنان در سن بارداری و خانواده‌های جوان تاثیرات شگرفی خواهد داشت. به همین دلیل هم هست كه تا این لحظه طرفداران هریس مهم‌ترین دلایل حمایت از او را برنامه هریس در سقط جنین، بهداشت و درمان و همچنین ارزش‌های دموكراسی امریكایی دانسته‌اند. در حالی كه طرفداران ترامپ برنامه او در كنترل تورم، مهاجران و جرایم را دلیل اصلی حمایت از او برشمرده‌اند.  به ‌طور كلی در انتخابات امریكا، نژاد، تحصیلات و جنسیت نقش‌آفرینی ویژه‌ای دارد. به گونه‌ای كه در ۲۴ سال اخیر اكثریت مردان و زنان كه فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند به جمهوری‌خواهان و اكثریت واجدان مدارك دانشگاهی به دموكرات‌ها تمایل نشان داده‌اند. در انتخابات اخیر ۶۰ درصد واجدان مدارك دانشگاهی هریس را و تنها ۳۸ درصد ترامپ را گزینه خود دانسته‌اند. در حالی كه در میان افراد فاقد مدارك دانشگاهی تنها ۴۳ درصد هریس را منتخب خود دانسته‌اند و این رقم برای ترامپ ۵۴ درصد است.  شكاف دیگر در نژاد بوده است. به گونه‌ای كه اكثر بسیار بالای سیاهپوستان (۹۰ درصد)، اسپانیایی‌زبان‌ها (۶۴ درصد) به دموكرات‌ها و اكثریت نسبی سفیدپوستان (۵۴ درصد) به جمهوری‌خواهان گرایش نشان داده‌اند. اما نكته حایز اهمیت آن است كه به‌ طور كلی زنان نسبت به مردان، تمایل بیشتری به دموكرات‌ها داشته‌اند. به گونه‌ای كه در آخرین نظرسنجی ‌ای‌بی‌سی/ ایپسوس، ۵۶ درصد زنان گفته‌اند اگر در انتخابات شركت كنند به هریس و ۴۲ درصد به ترامپ رای می‌دهند. در حالی كه این میزان در میان مردان برعكس یعنی ۴۵ درصد به هریس و ۵۱ درصد به ترامپ است.  با توجه به آمار فوق و با توجه به رقابت نزدیك دو كاندیدا، به نظر می‌رسد میزان شركت زنان به‌ویژه زنان سیاهپوست (با ۹۳ درصد تمایل به هریس) و زنان مستقل از هر رده سنی و زنان جوان (۱۸ تا ۳۹ سال) كه بیشترین تمایل (۶۶ درصد) را در میان همه گروه‌های سنی به هریس نشان داده‌اند، می‌تواند در انتخاب یا انتخاب نشدن نخستین رییس‌جمهور زن امریكا نقشی اساسی ایفا کند.
پیشتازی زنان در رای‌دهی زودهنگام:  در همین پیوند یادآور می‌شود كه در آخرین آمار از شركت‌كنندگان در رای دهی زودهنگام در ایالت‌های هفت‌گانه چرخشی تاكنون زنان ۵۵ درصد و مردان ۴۵ درصد رای‌دهندگان را شامل شده‌اند. به عبارتی زنان ۱.۴ میلیون بیش از مردان در رای‌دهی زودهنگام این ایالت‌ها مشاركت كرده‌اند. تا همین جا مشاركت بیشتر زنان نسبت به مردان، در صورت تداوم می‌تواند نشانه مثبتی برای آمار نهایی هریس محسوب شود. اما اینكه آیا میزان نهایی مشاركت زنان با توجه به گرایش اكثریت مردان سفیدپوست به ترامپ (۵۷ درصد)، در حدی خواهد بود كه پیروزی هریس را تضمین كند؟ باید صبر كرد.
جمع بندی:   تقریبا تمام نظرسنجی‌های ایالت‌های كلیدی در دامنه خطا قرار دارد و فاصله دو كاندیدا در همه ایالت‌ها كمتر از ۴ درصد است. اما اینكه جهت خطا در هر ایالت لزوما به نفع كدام كاندیداست تا روشن شدن نتایج انتخابات، مشخص نخواهد شد و از این روست كه پیش بینی نتیجه نهایی بسیار دشوار شده. ممكن است در برخی ایالت‌ها آرای یك كاندیدا و در برخی دیگر آرای كاندیدای دیگر بیشتر یا كمتر پیش‌بینی شده باشد. اگر فرضا خطای نظرسنجی‌ها در 7 ایالت، آرای هریس را بیشتر از واقع پیش‌بینی كرده باشند، در این صورت ترامپ نظیر سال ۲۰۱۶ با حداكثر ۳۱۲ رای الكترال پیروز انتخابات خواهد شد. از سوی دیگر، چنانچه جهت خطا در پیش‌بینی‌ها آرای ترامپ را بیشتر از واقع دیده باشد، در این صورت هریس حداكثر با ۳۱۹ رای الكترال رییس‌جمهور امریكا خواهد بود.  تا ظهر یكشنبه، بیشتر نظرسنجی‌ها همچنان شانس ترامپ را بیشتر می‌بیند. ترامپ گفته است اگر او رییس‌جمهور نشود، حتما تقلب شده است. اما اگر نظرسنجی‌ها در دامنه خطا باشد یا نظرسنجی غیرمنتظره «آیووا» درست از آب در بیاید، احتمالا وضعیت هریس باید بهتر از آن چیزی باشد كه تا به حال گزارش شده است و در این صورت، او نخستین رییس‌جمهور زن امریكا خواهد شد.
نكته آخر آن كه به‌روز‌ترین نظرسنجی‌ها حداقل مربوط به یك یا دو روز قبل است. لذا در انتخاباتی كه «به مو بند است»، علاوه بر دامنه خطای نظرسنجی‌ها، نباید تحولات روزها و ساعات آخر را نادیده گرفت.