یکشنبه هفته گذشته بود که ژرژ مالبرونو، روزنامه نگاری فرانسوی در روزنامه «فیگارو» به نقل از منابع خود نوشت، «بنیامین نتانیاهو، به قطر قول داده که اسرائیل علیه رهبران حماس ساکن قطر اقدام برای ترور آنها انجام نخواهد داد.» براساس گزارش این روزنامه فرانسوی، قطر از اسرائیل قول گرفته که موساد، در این کشور تروری انجام ندهد. این در حالی است که به گفته منبع آگاه روزنامه فیگارو، نتانیاهو پیشتر به موساد دستور داده بود تا رهبران حماس را ترور کند. چهارشنبه گذشته، نتانیاهو به همراه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در نشست خبری به صراحت اعلام کرد که به موساد دستور داده تا علیه رهبران حماس اقداماتی انجام دهد. نتانیاهو حتی مدعی شد که «در این توافق هیچ تعهدی مبنی بر عدم اقدام در زمان آتشبس علیه رهبران حماس وجود ندارد.»
در همین باره رویترز در گزارشی تحلیلی با اشاره به نام سه فرماندهان حماس، از برنامه بلند مدت تل آویو برای ترور آنها خبر داده است. بنا به این گزارش که مهر منتشر کرده ، ضیف، رئیس شاخه نظامی حماس، مروان عیسی نفر دوم در رأس هرم و یحیی سنوار رهبر حماس در غزه سه مردی هستند که در صدر فهرست اسرائیل برای ترور قرار دارند. رویترز به نقل از سه منبع حماس بدون ذکر نام گفت که این سه رهبر احتمالاً از تونلهای غزه عملیات نظامی حماس را هدایت میکنند و مذاکرات را برای مبادله فلسطینیهای زندانی در اسرائیل با گروگانها رهبری میکنند. در عین حال دو کارشناس نظامی به رویترز گفتند که ترور سنوار، ضیف و عیسی به اسرائیل فرصت میدهد تا مدعی یک پیروزی نمادین مهم شود. اما دستیابی به این هدف طولانی و پرهزینه خواهد بود و هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد.
براساس این گزارش، تا کنون هر سه رهبر مورد اشاره حماس همگی از عملیاتهای ترور متعدد اسرائیل برای کشتن آنها فرار کردهاند. ضیف به ویژه پس از فرار از هفت سو قصد قبل از سال ۲۰۲۱ که به قیمت یک چشم او تمام شد و او را با آسیب جدی از ناحیه پا باقی گذاشت، مخفیانه زندگی میکند. سنوار برخلاف ضیف و عیسی اغلب در راهپیماییهای عمومی ظاهر میشد و از ترس اینکه اسرائیلیها او را ردیابی کنند، دیگر از هیچ وسیله الکترونیکی استفاده نمیکند.
اسرائیل آماده ترور رهبران حماس در سراسر جهان است
پیرو آنچه گفته شد به نظر می رسد تضمین بی بی برای دوحه چندان جدی نیست، چون طی گزارشی به قلم دیون نیسنباوم در وال استریت ژورنال، اسرائیل پس از جنگ با حماس قصد دارد رهبران آن را در سراسر جهان من جمله در خود قطر ترور کند. آن طور که خبرگزاری فارس بخشی هایی از این گزارش را منتشر کرده، اتفاقا بر خلاف ادعای نتانیاهو برای ترور نکردن مقامات حماس در خاک قطر، تل آویو اعلام کرد که در پایان جنگ در نوار غزه، سرویسهای اطلاعاتیاش برای ترور رهبران حماس در سراسر جهان آماده میشوند. در گزارشی که وال استریت ژورنال منتشر کرده است، مینویسد که با دستور بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سازمانهای جاسوسی ارشد اسرائیل در حال کار روی طرحهایی برای تعقیب رهبران حماس ساکن قطر و لبنان و ترکیهاند.
در ادامه این گزارش آمده که، «سالهاست که کشورهایی مانند قطر، لبنان، ایران، روسیه، و ترکیه اقدامهایی را در راستای امنیت و محافظت به حماس ارائه کردهاند؛ آمریکا حماس را گروهی تروریستی میداند. از سوی دیگر، اسرائیل در مواقعی از هدف قرار دادن مبارزان فلسطینی برای جلوگیری از ایجاد بحران دیپلماتیک خودداری کرده است.» البته به نوشته دیون نیسنباوم، «این طرحهای ترور فرصتی دوباره برای نتانیاهو خواهد بود. چرا که او در سال ۱۹۹۷ دستور مسموم کردن خالد مشعل، رهبر حماس، را در اردن صادر کرده بود، که تلاشی ناموفق بود. نتانیاهو در این مورد با اشاره به سرویس اطلاعات خارجی اسرائیل گفت: «من به موساد دستور دادهام که علیه سران حماس در هر کجا که هستند اقدام کند.»
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، نیز گفت که رهبران حماس در «زمان قرضی» زندگی میکنند. او گفت: «مرگ آنها مشخص شده است. مبارزه در سراسر جهان است؛ هم تروریستهای غزه و هم آنهایی که با هواپیماهای گرانقیمت پرواز میکنند.» در حالی که اسرائیل معمولا سعی میکند چنین تلاشهایی را مخفی نگه دارد، رهبران آن کشور در مورد افشای قصدشان برای تعقیب همه مسئولان حمله هفتم اکتبر احتیاط کمی از خود نشان دادهاند، درست مانند کسانی که در حمله تروریستی فلسطین در المپیک مونیخ در سال ۱۹۷۲ شرکت کردند که منجر به کشته شدن ۱۱ ورزشکار اسرائیلی شد.
وال استریت ژورنال به نقل از مقامات اسرائیلی، ترور را حتمی می داند، فقط سوال این است که کی و کجا؟ مقامهای اسرائیلی به این رسانه گفته اند که در حال حاضر برای ترور یا دستگیر کردن رهبران حماس در داخل غزه فعالیت میکنند. این مقامها اعلام کردند که اکنون سوال این نیست که آیا باید رهبران حماس را در دیگر نقاط جهان ترور شوند یا نه، بلکه سوال این است که کجا و چگونه این کار را بکنند؟ البته در این گزارش قید شد که ترور و قتلهای هدفمند در خارج از اسرائیل، میتواند ناقض قوانین بینالمللی باشد و خطر ضربه زدن به کشورهایی را داشته باشد که قاتلان (تروریست های اسرائیلی) بدون اجازه در خاک این کشورها فعالیت میکنند. با این حال، در عمل، اسرائیل و دیگران ترور و قتلهای هدفمند را دنبال میکنند.
به گزارش وال استریت ژورنال، برخی از مقامهای اسرائیل میخواستند کارزاری فوری برای ترور خالد مشعل و دیگر رهبران حماس راه بیندازند کهخارج از فلسطین ساکن هستند. به گفته این رسانه، اسرائیل تا کنون هیچ عملیات تروریستی هدفمندی در قطر انجام نداده است. مقامهای اسرائیل همچنین اعلام کردند که این کار، پس از هفتم اکتبر، میتواند ادامه تلاشها برای مذاکره در مورد آزادی گروگان ها را مختل کند. آنها همچنین گفتند که این نگرانیها به کاهش تلاشها برای شروع فوری کارزار ترور کمک کرد، اما برنامهریزی همچنان ادامه دارد.
بازی تل آویو با دوحه
قطر به کانون اصلی مذاکره و دیپلماسی برای برقراری آتش بس و آزادی اسرای دو طرف تبدیل شده است. دیوید بارنئا، رئیس موساد، اوایل این هفته برای گفتوگوهای بیشتر با ویلیام برنز، رئیس سیآیای، در دوحه با او ملاقات کرد. قطر به آزادی دهها اسیر اسرائیلی کمک کرد. وعده نتانیاهو برای تعقیب و ترور رهبران حماس در سرتاسر جهان بحثی را در میان مقامهای سابق اطلاعاتی به راه انداخته است. افرایم هالیوی، مدیر سابق موساد، آن را نادرست خواند و گفت که ترور رهبران حماس تهدید را از بین نمیبرد و ممکن است در عوض، پیروان این گروه را تحریک کند و تهدیدهای بدتری به وجود آورد. هالیوی، که این طرح را دور از تصور خواند، گفت: «ترور حماس در جهان و تلاش برای حذف سیستماتیک همه رهبران آن از این جهان میل به انتقامگیری است، نه میل به دستیابی به هدفی استراتژیک.»
وال استریت ژورنال تاکید دارد که شاید هیچ بازیگری تجربه اسرائیل را در اجرای کارزارهای ترور در سراسر جهان ندارد و در تایید این نکته به کتاب «اول برخیز و بکش»، نوشته روزنامهنگار اسرائیلی رونن برگمان باز می گردد که نوشته، از زمان جنگ جهانی دوم، اسرائیل بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ عملیات تروریستی را انجام داده است. به گفته این کتاب، حتی قبل از تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸، ستیزهجویان یهودی دیپلماتهای اروپایی را که در اداره بریتانیا بر فلسطین دست داشتند کشتند. در دهه ۱۹۶۰، جاسوسان اسرائیلی از بمبهای نامهای برای هدف قرار دادن دانشمندان سابق آلمان نازی استفاده کردند که به مصر در طراحی و تولید موشک کمک میکردند.
با همه این تفاسیر دیون نیسنباوم در این گزارش خود که ایندیپندنت هم آن را منتشر کرده، به نتیجه معکوس ترورهای اسرائیل طی این سال ها اذعان دارد و می نویسد، این کارزارهای ترور گاهی نتایج معکوسی در پی داشته است. او به سال ۱۹۹۷ و ترور خالد مشعل اشاره دارد و می گوید، نتانیاهو که اولین دوره نخستوزیری را میگذراند به جاسوسان اسرائیل دستور داد که خالد مشعل، بنیانگذار حماس، را که در آن زمان در اردن زندگی میکرد ترور کنند. تیم اسرائیلی وارد اردن شد و خود را بهعنوان گردشگر کانادایی نشان داد و در بیرون دفتر سیاسی حماس در امان به مشعل حمله کرد. یک مامور اسرائیلی سمی را به گوش مشعل پاشید، اما این مامور همراه با یکی دیگر از اعضای تیم، قبل از اینکه بتوانند فرار کنند، دستگیر شد.
مشعل به کما رفت و اردن تهدید کرد که پیمان صلح با اسرائیل را فسخ خواهد کرد. بیل کلینتون، رئیسجمهوری وقت آمریکا، نتانیاهو را زیر فشار گذاشت که با فرستادن رئیس موساد به عمان، پادزهری را با خود به آنجا ببرد که جان مشعل را نجات دهد. چنین شد و به این صورت بود که این بحران پایان یافت. اسرائیل سپس با آزاد کردن یاسین، رهبر معنوی حماس، و ۷۰ اسیر فلسطینی دیگر، آزادی عاملانش در اردن را تضمین کرد. خالد مشعل بعدها این ترور نافرجام را نقطه عطفی توصیف کرد که به توانمندسازی حماس کمک کرد./شرق