روز گذشته یكی از مقامات وزارت جهادكشاورزی اعلام كرد «قیمت مصوب هركیلو مرغ برای مصرفكننده ۷۳ هزارتومان بوده و عرضه بالاتر از این نرخ تخلف است.» پیشتر نیز سرپرست این وزارتخانه، تولیدكنندگان مرغ را تهدید كرده بود كه اگر «مرغ» را گرانتر از نرخ مصوب عرضه كنند، دست به واردات مرغ از تركیه خواهند زد. برای اینكه بررسی كنیم بازار چه واكنشی نسبت به این تهدیدات نشان داده است سری به تعدادی از فروشگاههای عرضه پروتیین زدیم و متوجه شدیم، «مرغ» كامل، با چندین نرخ متفاوت از جمله نرخ مصوب عرضه میشود. بررسی قیمت در فروشگاههای زنجیرهای نیز نشان میدهد در برخی از این فروشگاهها صرفا عرضه مرغ با نرخ دولتی است و در برخی دیگر دو نرخ وجود دارد، دولتی و آزاد. در برخی هم اصلا مرغ كامل وجود ندارد. صرفا مرغ قطعه قطعه شده است. در واقع بهرغم تهدید دولت كماكان مرغداران و فروشندگان نهایی با نرخی غیر از نرخ مصوب مرغ را عرضه میكنند.
بازار خردهفروشی مرغ یكی از فروشندگان مرغ در خیابان سردار جنگل به «اعتماد» میگوید: «قیمت مرغ كامل 89 هزار و 800 تومان است.» او درمورد اینكه چرا نرخ این فروشگاه با نرخ مصوب متفاوت است، میگوید: «ما مرغ را از شركت .... میخریم، برای همین نرخ ما با نرخ دولتی فرق دارد.» این فروشنده ادامه میدهد: ما اصلا مرغ دولتی نمیآوریم چون كیفیت خوبی ندارد.» فروشنده دیگری كه در خیابان رسالت، شانزده متری اول پروتیینی دارد، میگوید: «مرغ را 80 تومان از شركت .... میخریم و با قیمت 85 هزار تومان میفروشیم.» او میافزاید: «نرخ مرغ دولتی 73 هزار تومان است؛ اما به دلیل اینكه كیفیت بسیار پایینی دارد، مشتری كمی هم دارد.» این فروشنده ادامه میدهد: «با این حال ما به خاطر اینكه همه مشتریها را داشته باشیم و كسی دست خالی نرود، مرغ دولتی را هم هفتهای یكی- دو بار میآوریم.» یكی از فروشندگان بلوار فرحزادی، خیابان دادمان به «اعتماد» میگوید: «ما مرغ كامل را كیلویی 99 هزار تومان میفروشیم.» وقتی درباره مرغ دولتی میپرسیم با خنده میگوید: «به ما این مرغ را نمیدهند؛ نمیدانم به كجا مرغ دولتی میدهند.» اما فروشنده دیگری كه در خیابان شمیران نو است میگوید: «مرغ دولتی ریزه و بعضی از آنها وارداتی است؛ برای تركیه است و بعضیهاش ایرانی است. برای همین ما این مرغ را نمیآوریم. » او میافزاید: «ما مرغ را از شركت ...... میخریم و 89 هزار تومان میفروشیم.»
نرخ مرغ در فروشگاههای زنجیرهای وقتی به فروشگاههای شهروند سر میزنید صرفا مرغ قطعه قطعه میبینید كه قیمت هربسته آن نیز بین 232 هزار تومان تا 261 هزار تومان است. در فروشگاههای افق كوروش هم مرغ كامل به رغم اینكه اعلام كردند وجود دارد، نیست یعنی در همه فروشگاههای آن مرغ كامل نیست ولی در این فروشگاه میتوان مرغ قطعه قطعه شده را به قیمت حداقل 161 هزار تومان خرید. در فروشگاههای اتكا قیمت مرغ كامل همان قیمت مصوب است كه متقاضیان میتوانند از این فروشگاه زنجیرهای مرغ دولتی بخرند. در برخی فروشگاههای رفاه هم میتوانید مرغ را به قیمت مصوب و غیرمصوب ببینید. مرغهای غیردولتی اغلب به شكل قطعه قطعه شده است كه قیمتش هم زیر 140 هزار تومان نیست.
18 هزار و 590 پروند تخلف در ابتدای سال جاری به دنبال عدم افزایش قیمت مرغ و تخممرغ، قیمت این اقلام در بازار رشد كرد. این رشد در حدی بود كه فروشندگان خرد حاضر به عرضه مرغ كامل نبودند. همان زمان «اعتماد» به این موضوع پرداخت. در نهایت 12 اردیبهشت وزارت جهادكشاورزی نرخ جدید مرغ و تخممرغ را اعلام كرد. براساس اعلام وزارت كشاورزی، قیمت مرغ تا ۷۳ هزار تومان و تخممرغ كیلویی تا ۵۶ هزار تومان میشود. اما كماكان مرغداران با این نرخها موافق نبودند و آن را كمتر از قیمت تمام شده اعلام میكردند. بر همین اساس تاكنون شاهد رشد غیر متعارف مرغ و تخممرغ در فروشگاههای عرضهكننده این محصولات هستیم. رشدی كه باعث شده پروندههای تخلف زیادی در این زمینه تشكیل شود. مسعود امراللهی، مدیركل نظارت بر كالاهای اساسی وزارت جهاد كشاورزی در این باره به سایت اكوایران گفته بود: از ابتدای سال تا پایان اردیبهشت ماه، 18 هزار و 590 پروند تخلف مرغفروشان در تعزیرات ثبت شده است. او افزود: ما به فروشندگان اجازه نمیدهیم برخلاف قانون و توافقات انجام شده عمل كنند. اظهارات ضد و نقیض سرپرست وزارت كشاورزی روز گذشته سید محمد آقامیری سرپرست وزارت جهادكشاورزی میگوید كه از اول خردادماه هیچ مشكلی در تولید گوشت مرغ نداریم و بازار در روال عادی خود در حال حركت است. آقامیری میافزاید: عدهای سوداگر در چهره دلال و خریداران گوشت مرغ در حال تحریك بازار و مرغداران هستند تا مرغ از مرغداریها خارج نشود؛ اما باید توجه داشت كه به زودی و تا یك هفته آینده یا هفتههای آتی بهطور قطع با مازاد تولید مرغ در كشور مواجه خواهیم بود و ما خود را آماده جمعآوری تولید مازاد كردهایم. او تاكید میكند: در خردادماه حداقل 130 میلیون جوجهریزی انجام خواهد شد. اما همان زمان هم وی اعلام كرد: برای كاهش قیمت جوجه در بازار و افزایش تولید برنامهریزی شده اگر كسری وجود داشته باشد برای واردات آن اقدام میشود. البته آقامیری پیشتر هم مرغداران را تهدید كرده بود كه اگر طبق خواست دولت مرغ را نفروشند؛ دستور واردات را خواهد داد؛ موضوعی كه «اعتماد» به آن پرداخته بود. سرپرست وزارت جهادكشاورزی در گفتوگو با تسنیم علت كسری مرغ در ماه گذشته را به گردن تولیدكنندگان میاندازد و وزارت تحت اختیارش را مبرا از شرایط به وجود آمده میخواند. او میگوید: در سال گذشته در مقطعی شركتهای جوجهكشی با توصیه انجمن جوجه یك روزه به مدت 2 هفته جوجه را از دستگاهها خارج كردند و به همین دلیل كمبود شدیدی در تولید جوجه یك روزه در كشور صورت گرفت. او میافزاید: باتوجه به اینكه نیاز استان تهران بهطور روزانه 200 تن مرغ است اما در 10 روز ابتدای اردیبهشت ماه و روزهای پایانی فروردین ماه با كمبود تولید مواجه بودیم بهطوری كه روزی با 213 تن بازار استان تهران را در حالی مدیریت كردیم كه نیازمند هزار و 200 تن بودیم و تنها به اندازه یك ششم بازار، مرغ وجود داشت. آقامیری تاكید میكند: در آن مقطع تنها كاری كه میتوانستیم انجام دهیم، بازگرداندن آرامش به بازار مرغ كشور بود و عملا امكان جبران این حجم از كسری مرغ وجود نداشت به همین منظور بخشی از نیاز بازار را در هفتههای اول اردیبهشت ماه با مرغ منجمد و با جابهجا كردن مرغ از سایر استانها تامین كردیم تا از آن شرایط عبور كنیم اما التهاب آن به هفتههای بعد منتقل شد.
سخن تولیدكنندگان درباره وضعیت تولید مرغ در كشور حبیب اسداللهنژاد رییس پیشین اتحادیه مرغ گوشتی میگوید: ما پیش از این توان تولید یك میلیون تن مرغ را داشتیم ولی الان تبدیل به واردكننده مرغ از تركیه شدهایم. او به ایلنا میگوید: بعد از اصلاح نظام یارانهای، وزارت كشاورزی پشت درهای بسته و بدون توجه به نیازهای تولیدكنندگان تصمیمات را اخذ میكرد، گفت: بیتوجهی به نیازهای تولیدكنندگان از سوی وزارت كشاورزی، انگیزه تولید را از مرغداران گرفت و باعث كمبود مرغ در كشور شد. اسداللهنژاد تاكید میكند: ما اكنون اقدام به واردات مرغ گرم از تركیه میكنیم؛ در حالی كه تركیه زیرساختها و ظرفیت تولیداتش قابل قیاس با ایران نیست. وزارت كشاورزی خبر واردات مرغ گرم از این كشور را رسانهای كرد، اما به این نكته توجه نكرد كه این كشور امكان تامین مرغ گرم مورد نیاز ایران به مدت طولانی را ندارد. بازار مرغ مبتنی به ثبت سفارش است و اگر كشور متقاضی خرید مرغ از بازار دیگر است باید حداقل از چند ماه پیش نیازش را ثبت كرده باشد تا بر اساس آن تولید انجام شود. رییس پیشین اتحادیه مرغ گوشتی ادامه میدهد: شاید تركیه بتواند در یك مقطع زمانی كوتاه ۲۰۰ تا ۴۰۰ تن مرغ مورد نیاز ما را تامین كند، اما اینكه امید داشته باشیم ۴ تا ۵ هزار تن نیاز را در یك پروسه زمانی ۲۰ روزه از این كشور وارد كنیم نه تركیه این ظرفیت را دارد و نه به لحاظ بهداشتی شدنی است.