راوی-افزایش قیمت اقلام خوراکی با درآمد خانوارها همخوانی ندارد. برخی از مردم دیگر نمی‌توانند کالری استاندارد مورد نیاز خود در روز را تهیه کنند. آمارهای وزارت کار هم نشان می‌دهد مصرف کالاهای اساسی مثل گوشت، برنج و لبنیات ایرانیان در سال ۹۸ کم شده است. رئیس انجمن تغذیه ایران میگوید حالا که پروتئین حیوانی گران شده مردم می‌توانند پروتئین گیاهی را جایگزین آن کنند.
آخرین آمارهای رسمی نشان می‌دهد، خط فقر سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸، رشد ۳۸ درصدی داشته است. وزارت کار در گزارشی اعلام کرده بود مهم‌ترین عامل در افزایش خط فقر، تورم بالا در دو گروه خوراکی‌ها و مسکن بوده است. این در حالی است که در مردادماه ۱۴۰۰، نرخ تورم نقطه‌‌ای به عدد ۴٣,٢ درصد رسیده است. تورم بیشتر هم یعنی فقر بیشتر و قدرت خرید کمتر که تاثیرش را روی سفره افراد نشان می‌دهد.
جلال‌الدین میرزای رزاز، رئیس انجمن تغذیه ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی میگوید: «با توجه به اوضاع اقتصادی کشور، یکی از حوزه‌هایی که به شدت آسیب دیده، حوزه امنیت غذایی است. با این اتفاقات مصرف سرانه گوشت، لبنیات و اقلامی که بسیار گران شدند، آسیب جدی دید و در این بین اقشار کم‌درآمد بیشترین آسیب را می‌بینند.» میرزای رزاز میگوید: «حالا که پروتئین‌های حیوانی و اقلام دیگر از جمله لبنیات گران شده، باید با گروه پروتئین‌های گیاهی جایگزین شوند. به صورت کلی حبوبات جایگزین مناسبی برای پروتئین‌های حیوانی است. موادغذایی دیگری هم هست که هم منبع پروتئین هستند و هم کلسیم. دست کم کلسیمی که از طریق لبنیات دریافت نمی‌شود، در این گروه‌ها یافت می‌شود.»
آنطور که عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی میگوید: «از جمله منابع غنی گیاهی کلسیم، می‌توان سویا، لوبیای سفید، لوبیا چیتی، اسفناج و کلم را نام برد که می‌تواند جایگزین لبنیات شود.» این در حالی است که بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران متوسط قیمت حبوبات در مردادماه ۱۴۰۰ نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰ درصد افزایش قیمت داشته است.
رئیس انجمن تغذیه ایران ادامه می‌دهد: «وقتی دسترسی به پروتئین و لبنیات نباشد، ارزان‌ترین غذایی که می‌توان تهیه کرد منابع سرشار از کربوهیدرات است. پایه این منابع سرشار از کربوهیدرات، نان، برنج، سیب‌زمینی و ماکارونی است.»
اما همین منابع جایگزینی کربوهیدرات از جمله برنج ایرانی حدود ۴۲ درصد و ماکارونی بیش از ۲۰ درصد افزایش قیمت داشتند. ضمن اینکه نان هم در تابستان جاری بیش از ۵۰ درصد گران شد. به عبارتی گرانی این اقلام با جیب افراد جامعه همخوانی ندارد و حتی جایگزین کردن منابع گیاهی را نیز برای آنها سخت می‌کند.
موضوعی که زهرا کاویانی، کارشناس اقتصادی نیز در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز آن را تائید کرد. او گفت که مردم نتوانسته‌اند جایگزینی برای مواد غذایی حذف شده داشته باشند. وضعیتی که سوتغذیه مردم ایران را جدی می‌کند.
به عبارتی اگرچه رئیس انجمن تغذیه ایران توصیه می‌کند که مردم مواد غذایی ارزانتر را جایگزین مواد غذایی گران کنند اما کاویانی میگوید مردم توان اقتصادی این جایگزینی را ندارند.
سبد حمایتی کالا جایگزین پول شود رئیس انجمن تغذیه ایران میگوید پیش از این هم برای امنیت غذایی جامعه به مسئولان هشدار داده بودند: «بارها مکاتباتی با مسئولان امر داشتیم که این موضوع را باید مدیریت کنند. مردم باید اطلاعات کلی داشته باشند با مدیریت بودجه‌ای که دارند، تغذیه خود را به حداقل آسیب‌پذیری برسانند.»
او در ادامه میگوید دادن سبد حمایتی به مردم بهتر از پول است: «در مکاتبات، پیشنهاد کردیم به دهک‌های آسیب‌پذیر به جای پرداخت پول نقد، سبد کالاهای حمایتی داده شود. باید اقلام غذایی در سبد حمایتی تعریف شود. ما هم آمادگی کمک و توضیح داریم که سبدها باید چگونه باشد تا به دست مردم برسد. چون اگر پولی پرداخت شود اینقدر مردم گرفتاری دارند که ممکن است این پول به سبد تغذیه آنها نرسد.»
میرزای رزاز با اشاره به اینکه دهک‌های آسیب‌پذیر به شدت نیازمند مراقبت هستند، ادامه می‌دهد: «سازمان‌های دولتی و مردم‌نهاد آمار اقشار آسیب‌پذیر را دارند و می‌توان از ظرفیت آنها بهره برد و به آنها کمک کرد. بنابراین نمی‌توان گفت که افراد آسیب‌پذیر را نمی‌شناسیم.»
کنترل سبد تغذیه با بودجه کم! او میگوید باید برای امنیت غذایی در کشور برنامه‌ریزی کرد: «باید برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و طولانی‌مدت داشته باشیم. برنامه کوتاه‌مدت همان توزیع سبدهای حمایتی تغذیه است که باید به سرعت انجام شود. زیرا ممکن است بعدها با سوءتغذیه افراد مواجه شویم. این سوتغذیه می‌تواند در افزایش بیماری غیرواگیر موثر باشد. آسیب‌هایی که سوءتغذیه به بدن افراد وارد می‌کند بیش از ارزش موادغذایی است که اکنون می‌توانیم در اختیار آنها قرار دهیم. وظیفه دولت است که باید این برنامه‌ریزی‌ها را انجام دهد.»
پیش‌تر سهیل اسکندری، عضو هیأت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور در مصاحبه با برنا با اشاره به اینکه شیر در سبد غذایی بسیاری از ایرانیان جا ندارد، گفته بود: «اگر فکری برای آن نشود ۱۰ تا ۲۰ سال دیگر شاهد بیماری‌هایی نظیر پوکی استخوان، راشیتیسم و کوتاهی قد فرزندان‌مان خواهیم بود.»
رئیس انجمن تغذیه ایران میگوید: «باید توسط متخصصان تغذیه از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع‌رسانی صورت گیرد تا مردم بدانند با بودجه محدودی که دارند چطوری می‌توانند مدیریت کنند که آسیب کمتری ببینند.»